Soutern Christian Advocate Gazetesi 21 Mayıs 1896

Gibraltar to Alexandrette. BY W. W. SHUMATE. 13 Nisan 1866

 

Cebelitarık’tan Alexandrette’ye.

BY W. W. SHUMATE. 13 Nisan 1866

Malzemeleri gemiye aldıktan sonra, 20 Aralık 95 sabahı erkenden demir aldık ve denize açıldık; açık, sakin bir gündü ve güvertede dururken, bir yıl sonra nerede olacağımı merak ettim ve bir yıl önce neredeydim? Afrika kıyılarını takip ederek ve sürekli karayı görerek ilerledik. Ayın 22’sinin sabahı liman tarafındaki Gatiti Adası’nı geçtik ve öğleden sonra Bon Burnu’nu geçtiğimizde Kara Kıta kıyısının son görüntüleri göründü. Ayın 24’ünde, sabah ışığıyla parıldayan dağlarıyla Kandiye ve Girit dışında başka kara görülmedi.

O zamana kadar hava sıcak ve hoştu ama şimdi karla kaplı dağlardan gelen esinti, bu kış ilk kez paltolarımızı aramamıza neden oldu. Bütün gün Girit’ten geçtik, ertesi sabah uzaktan (110 mil) Küçük Asya’daki Ak-dak Dağı’nı gördük. Ertesi gün, liman tarafımızda Küçük Asya kıyısı belirdi ve öğleden sonra Kıbrıs Adası sancak tarafımızda belirdi. Akşam yemeğinden sonra, Cebelitarık’tan 2100 mil ve Greenville’den 6000 mil uzaklıktaki Alexandretta’ya demir attığımız (İskenderun) körfezine girdik. Lübnan dağları su kenarında 4000 feet yüksekliğe kadar yükselir ve tepeleri karla kaplıdır. Yukarıya doğru çıktığımızda sağda küçük eğimli bir düzlük var ve üzerinde İskenderun kasabası bulunur. Halep, Güney Ermenistan ve Mezopotamya’nın limanı olan İskenderun (veya Scanderoon) körfezinde yer alır, Suriye ve Küçük Asya sınırına yakındır, demirleme yeri mükemmeldir ve Agos Körfezi ile Sadece Suriye ve Karomania kıyılarında büyük bir filoyu güvenli bir şekilde barındırabilecek bir yerdir. Öngörülen Fırat Vadisi Demiryolu burada sonlandırılacak. Kasabanın hemen arkasında ve doğusunda, eskiden olduğu gibi, iç kesimlerdeki ticaretin ve orduların denize inebildiği otoyol olan ünlü “Baylan Geçidi” bulunmaktadır.

Orduların çağlar boyunca uğruna mücadele ettiği geçit burasıydı. İskender, M.Ö. 333’te Asya’yı işgal etmek için bu yoldan yürüyordu ve Darius’un dağların diğer tarafı boyunca batıya doğru geçtiğini öğrendi. İskender onun yolunu kesmek için sahil boyunca geri çekildi, ancak Baya’nın (İskenderun’un kuzeyindeki sahilde küçük bir kasaba) ötesindeki küçük bir nehre ulaştığında, Darius’un çoktan “Ermeni Geçidi”nden çıktığını ve ona dönük bir el ile karşı karşıya olduğunu gördü. 600.000 kişilik ordu. İskender’in 40.000 adamı vardı ama yalnızca 30.000’i savaşabilecek durumdaydı. Darius, geniş ordusundan yalnızca 200.000 kişiyi toplayabildiyse de, orada 200.000 Pers, ünlü Issus sahasında (körfezin başındaki düz bir arazi parçası) 30.000 Yunanlının karşısına çıktı ve mağlup oldu. İskender güçlü sağ kanadının bir kanat hareketiyle savaşın gidişatını değiştirdi ve devasa kampı, hatta Darius’un ailesini ve kişisel eşyalarını ele geçirdi. O, kayıp Pers kralıydı ve kendi generalleri tarafından öldürüldü, böylece Daniel’in kehaneti gerçekleşmiş oldu. Alexandrér bu sırada yaklaşık yirmi bir yaşındaydı. “Baylan Geçidi”nde, kalıntıları hala ayakta olan, Küçük İskenderiye veya İskenderiye adını taşıyan bir şehir kurdu. Halep 90 mil doğuda ve Antakya 25 veya 30 mil güneydoğudadır.

İskenderun, “Rami-Rami” adında küçük bir vali tarafından yönetiliyor.  Çoğunluğu Rum ve Ermeni kiliselerine mensup Hıristiyanlardan oluşan beş ila altı bin kişilik bir nüfusa sahip olduğu sanılıyor. Burada bir Roma Katolik kilisesi, manastırı ve okulu var. 100 millik bir yarıçap içinde muhtemelen 200 ya da 300 Amerikalı misyoner vardır. Mısırlılar, 1832’de “Baylan Geçidi”nde Türkleri mağlup ettiler. Sahilden yukarıya doğru, Suriye ile Küçük Asya arasındaki bir kapının üzerindeki kemerden geçen, bazen “Suriye Kapıları”, bazen de “Jonah Pillers” adı verilen bir yol var. Efsaneye göre, balina Yunus’u burada yere atmıştır. Bir sonraki yazım Antakya hakkında olacak. Taranto, İtalya, 13 Nisan 1866.