D.?-Ö.MS. 180

Suriyeli bir aziz, Antakya’nın altıncı piskoposu ve 2. yüzyılın Hıristiyan Savunucularından biriydi. Yunan geleneğine göre eğitim gören Theophilus, uzun uzun düşündükten sonra yetişkin olarak Hıristiyan oldu ve 170 yılında Antakya piskoposu seçildi.

Günümüze kalan tek eseri Hıristiyanlıkla alay eden pagan arkadaşı Autolycus’a karşı yazdığı kitabıdır.

Trias kelimesini takriben M.S. 180 yılında ilk kullanan, Antakyalı Teophilus’ tur. O, Tanrı’nın, O’nun Logos’unun ve O’nun Hikmet’inin Üçlüsü’nden bahsetmektedir. Bu kelimenin Latince uyarlaması Trinitas kelimesini ise, ilk kullanan Tertullian’dır. Üçüncü yüzyılın başından itibaren Trinitas, sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Trinitas kelimesinin, Hıristiyanlık inancının ya da amentüsünün resmi ismi olarak kabulü, 325 yılında yapılan İznik Konsili kararıyla olmuştur. Şu halde, II. yüzyıl sonlarında Antakyalı Theophilus’un Tanrı’ya ilişkin üçleme ya da teslis terimini ilk kullanan Hıristiyan ilahiyatçı olduğu anlaşılmaktadır.

BN.